Mirasta Mal Paylaşımı ve Mirasçılık Nedir; Sevdiklerimizin kaybı bizim ve ailemiz için acı vericidir. Ancak yas süreciyle beraber, vefat gibi durumlarda devreye yasal süreçler de dahil olmaktadır. Bu noktada, mal paylaşımı, saklı pay ya da diğer maddi durumlar olaya dahil olmaktadır. Bunlar zamanında kişilerin ‘ vasiyet ‘ ile belirleyebileceği gibi, kanunen bir düzenleme yapılması da söz konusudur. Bu gibi durumlarda kanunların, belirli düzenlemeleri ve sınırları bulunmaktadır.
Bazen miras dahilinde kişiler arasında anlaşmazlıklar söz konusu olabilmektedir. Hatta bu durum miras hukuku içerisinde en çok sorun yaşanan konuların başında gelmektedir. Kişilerin bu konulardaki hakları birtakım yasalar ve kanunlar dahilinde belirlendiği için, kişilerin yaşadıkları anlaşmazlıklar yasal yolla çözülebilmektedir. Ancak menfaatlerin korunabilmesi ve beklenilen sonuçların alınabilmesi adına miras hukuku konusunda uzman ve bu işin inceliklerini iyi bilen avukatların devreye girmesi gerekmektedir. Aksi takdirde bireyler, hiç istemedikleri sonuçlarla karşılaşabilir ve hem maddi hem de manevi olarak bu olaylardan etkilenebilirler.
Vefat halinde mirasta mal paylaşımı ve mirasçılık nedir gibi soruların yanıtları sıkça araştırılmaktadır. O yüzden bu konular hakkında detaylı bilgi akışını sağlamak için sizlere bu yazıyı hazırladık.
Miras Nedir?
Mirasta mal paylaşımı ve mirasçılık nedir sorularının yanıtlarından önce ilk olarak bu konudaki temel kavramların bilinmesi büyük önem taşır.
Mirasın TDK’ da sözlük anlamı; Bir neslin kendinden sonra gelen nesle bıraktıkları ya da birine, ölen bir yakınından kalan mal mülk, para veya servet, tereke olarak belirtilmiştir. Hukuksal açıdan bu terimi açıklamak ise oldukça detaylı ve incelikli olacaktır. O yüzden de miras hakkında kısaca; Vefat halinde, vefat eden kişinin kanunen tanınan yasal mirasçılarına geçen ( aktarılan ) hukuki işlemlerinin tümü olarak ifade edebilir. Bu tanım, arkasından mirasta mal paylaşımı ve mirasçılık nedir, yasal mirasçılar kimlerdir gibi soruları da beraberinde getirmektedir. Aşağıdaki alt başlıkta yasal mirasçıların kim olduğu konusundaki sorularınızın yanıtını bulabilirsiniz.
Yasal Mirasçılar Kimlerdir?
Mirasta mal paylaşımı ve mirasçılık nedir sorusundan önce ilk olarak kanunen tanınan yani yasal olan mirasçıları öğrenelim. Türk Medeni Kanunu’ nun 495. Ve 502. Maddeleri arasında düzenlenen ve belirlenen yasal mirasçılar aşağıda yer almaktadır:
- Kan Hısımları (Altsoy, Ana ve Baba, Büyük Ana ve Büyük Baba, Evlilik Dışı Hısımlar)
- Sağ Kalan Eş
- Evlatlık
- Devlet
Saklı Pay Nedir?
Bu aynı zamanda ‘ yasal pay’ olarak da bilinen bir terimdir ve vefat eden kişinin mirasçılarından saklayamayacağı yani diğer bir deyişle, kaçıramayacağı kanunen korunmakta olan para anlamına gelmektedir.
Bu paya dair her şey Türk Medeni Kanunu’ nun 505. Maddesinde düzenlenmiş ve belirtilmiştir. Aynı zamanda saklı pay için belirlenen oranların ne olduğu da 606. Madde dahilinde açıklanmıştır.
Miras Hukuku Nedir?
Miras Hukuku oldukça geniş kanuni düzenlemeler içerir ve bu yüzden de Medeni Kanunu’ nun bir alt dalı olarak bilinir. Bir kişinin ölümü neticesinde ve gaiplik durumu doğrultusunda işinin mal varlığını düzenleyen hukuk dalına ‘ Miras Hukuku ‘ adı verilir. Bu konular dahilinde yaşanan sorunlar bir hayli fazladır. O yüzden her miras davasının süresi aynı olmamaktadır. Bu davalarda alanında uzman ve deneyimli bir avukat ile çalışılması, kişiler için avantajlı bir durum yaratacaktır. Aksi takdirde, olayın incelikleri ve detayları bilinmediği için bazı sorunlar yaşanabilir. Bu yüzden mutlaka tecrübeli ve deneyimli kişilerden yardım talep edilmelidir.
Yasal Mirasçılık Nedir?
Mirasta mal paylaşımı ve mirasçılık nedir sorusunun ikinci kısmı; mirasçılık nedir sualini şu şekilde cevaplayabiliriz. Vefat eden kişinin bıraktığı miras üzerinde hak sahibi olan kişilere mirasçı denir. Ve bu mirasçılar; yasal mirasçı ile atanmış mirasçı olarak ikiye ayrılmaktadır:
- Yasal mirasçılık; vefat eden kişinin yani mirası bırakan kişinin iradesine bağlı olmayan ve ölümü üzerine doğrudan kanundan kaynaklanan bir miras hukuku pozisyonudur. Bu durum Medeni Kanun’un 495-501 maddeleri arasında düzenlenmiştir. Buna göre yasal mirasçılar, mirası bırakan kişinin ( vefat eden kişinin ) kan hısımları, evlatlık ve altsoyu ile sağ kalan eştir.
- Atanmış mirasçı ise, miras bırakanın yani vefat eden kişinin kendi özgür iradesiyle mirasının bir kısmını ya da tamamını belirli bir kişiye bırakmasıyla mirasçı kabul edilen kişidir.
Bunun yanı sıra mirasta mal paylaşımı yapılırken, kanunen belirlenmiş bir zümre sistemi işin içine dahil olur. Mal paylaşımı da bu zümre sisteminde yer alan basamaklara göre yapılmaktadır.
Mirasta Mal Paylaşımı ve Mirasçılık Nedir; Mirasta Zümre Yani Derece Sistemi
Vefat eden kişinin geride bıraktığı miras konusunda, öncelik verilen kesimin yasal mirasçılar olarak belirlenmesi zümre sisteminin bir getirisidir. Medeni Kanun dahilinde mal paylaşımı yapılırken dikkate alınacak üç dereceli bir sistem vardır. Vefat eden kişinin bıraktığı mirastan hak talep edilebilmesi için, kişilerin bu üç zümreden birinde yer alması gerekmektedir. Sistemin özelliklerini şöyle ifade edebiliriz:
- Birinci dereceden zümrede yer alan mirasçı, bir sonraki zümrenin mirasçı olmasını engelleyebilir. Mesela, birinci derecede kanuni mirasçılık hakkına sahip altsoy (çocuklar) var ise, İkinci derecede kanuni mirasçılık hakkına sahip olan miras bırakanın anne-babası miras hakkına sahip olamaz.
- Zümre içinde ön sırada yer alan mirasçı, bir alt sıradaki mirasçının miras talebini engeller.
- Zümrenin başları ve kök başları hayatta ise altsoylar mirasçı olamaz.
Mirasta Mal Paylaşımı Nasıl Yapılmaktadır?
Mirasta mal paylaşımı kanunen belirlenmiş zümre sistemine göre yapılmaktadır. Burada da paylaşıma ilk olarak 1. Sıradan başlanır. Zümrede bu dereceden mirasçı bulunmuyor ise o zaman 2. ve 3. Sırada yer alan mirasçılar dikkate alınır.
Mirasta Mal Paylaşımı ve Mirasçılık Nedir; Miras Davası Nedir?
Bu zümre sisteminden doğan birçok anlaşmazlık mevcuttur. O yüzden kişiler gerek mirastan mal kaçırılması gerekse de mal paylaşımında meydana gelen sorunlar nedeniyle dava açabilme hakkına sahiptirler. Bu konuda önemli olan, dava türü ve hangi mahkemeye dava talebinde bulunulması gerektiğidir. İşte bu konunun inceliklerinin bilinmesi, alanında uzman bir avukat yardımıyla daha büyük bir avantaj sağlayacaktır.
Mirasta Mal Paylaşımı ve Mirasçılık Nedir; Kimler Miras Davası Açabilir?
Mirasta mal paylaşımı konusunda haksızlığa uğradığını düşünen ve sorun yaşayan tüm yasal mirasçılar dava talebinde bulunabilir ve miras davası açabilirler. Bu konudaki hakların ve menfaatlerin korunması adına alanında uzman bir avukattan yardım almak önemlidir.