İcra Takibi ve Haciz İşlemleri
İcra Hukuku
Özel hayatın gizliliği, kanunlarla koruma altına alınmıştır. Nitekim, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu, özel hayatın gizliliğinin ihlal edilmesini “suç” olarak kabul etmiş ve ceza yaptırımına bağlamıştır. Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu ve cezası üzerine hazırlanan içeriğimizin, ziyaretçilerimizce dikkatle incelenmesini tavsiye etmekteyiz.
| Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu | 5237 sayılı TCK md.134 | |
| Fail | Suçun faili herkes olabilir. |
| Mağdur | Suçun mağduru herkes olabilir. |
| Hukuki Konu | Kişilerin “gizli yaşam alanlarının” yani mahremiyetinin korunmasına dair kamusal yarardır. |
| Şikayet Prosedürü | Takibi şikayete bağlıdır. |
| Şikayet Süresi | 6 ay. |
| Uzlaşma | Uzlaşma prosedürü uygulanır. |
| Adli Para Cezası | Belirli şartlarda adli para cezasına çevrilebilir. |
| Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) | HAGB kararı verilebilir. |
| Cezanın Ertelenmesi | Hapis cezasının ertelenmesi mümkündür. |
TCK md.134 Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu
5237 sayılı yürürlükteki Türk Ceza Kanunu’nun “Özel Hayatın Gizliliğini İhlal” başlıklı 134’üncü maddesi, kişilerin özel hayatının ihlal edilmesini suç olarak düzenlemiş ve bu suçun işlenmesi halinde (fail/faillere) hükmedilecek ceza da belirtilmiştir. Söz konusu maddede iki fıkra halinde düzenlenen özel hayatın gizliliğini ihlal suçu şu şekildedir:
Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi halinde, verilecek ceza bir kat artırılır.
Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri hukuka aykırı olarak ifşa eden kimse iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hükmolunur.
Özel hayatın gizliliği, sosyal bir varlık olan bireyin, sosyal yaşam içerisinde huzur ve güvenle yaşaması amacıyla korunan bir hukuki değerdir. Bu değerin hukuken korunmasının temel amacı, bireyi, özel hayatına yönelik müdahalelerden korumaktır. Özel yaşamın gizliliğini ihlal suçu aşağıda sıralanan suçlardan farklı olup, birbirleriyle karıştırılmamalıdır:
- Kişisel Verilerin Kaydedilmesi Suçu
- Bilişim Suçları
- Haberleşmenin Gizliliğini İhlal Suçu
- Kişisel Verileri Ele Geçirme, Yayma veya Başkasına Verme Suçu
Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Cezası
Özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun cezasını, suçu basit şekliyle işlenmesi halinde öngörülen ceza ve nitelikli hali ile işlenmesinde öngörülen ceza olmak üzere iki başlıkta incelemek gerekir. Suçun basit şekli için öngörülen ceza, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu md.134/1’de düzenlendiği üzere 1 yıldan 3 yıla kadar süreli hapis cezasıdır.
Suçun basit şekli işlenirken ses veya görüntü kaydedilirse, faile hükmedilecek cezada bir kat artırıma gidilir. Dolayısıyla, suçun bu şeklinde 2 yıldan 6 yıla kadar süreli hapis cezası söz konusudur. Örneğin bir kişinin yatak odasını gizlice izlemek, özel yaşamın gizliliği suçunun basit şekline sebebiyet verir. Fakat, yatak odasına ait görüntüler kaydedilirse, fail hakkında 2 yıldan 6 yıla kadar hapis cezasına hükmedilir.
Özel yaşamın gizliliğini ihlal suçunun nitelikli hali, yani ses veya görüntülerin ifşa edilmesi suçu içinse 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası düzenlenmiştir. İfşanın basın, yayın veya internet aracılığıyla yapılması durumunda da yine 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası söz konusudur. Oldukça ağır ceza yaptırımının öngörüldüğü bu suçta, soruşturma ve kovuşturma sürecinde deneyimli bir ceza avukatından yardım alınması yararlı olacaktır.
Cezayı Artıran Nedenler
Özel yaşamın gizliliğini ihlal suçunun kamu görevlisi (avukat, hakim, savcı, memur, belediye zabıtası) tarafından ve görevinin verdiği yetki kötüye kullanılmak suretiyle işlenirse, faile verilecek cezalar 1/2 oranında artırılarak hükmedilir. Suçun belli bir meslek ve sanatın sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle işlenmesi halinde de yine 1/2 oranında artırım uygulanacaktır.
Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu Şikayet Süresi ve Şikayetten Vazgeçme
Özel yaşamın gizliliğini ihlal suçuna ilişkin soruşturma yapılabilmesi için şikayet aranır. Mağdur, söz konusu suç hakkında 6 ay içinde kolluk kuvvetlerine veya Cumhuriyet savcılığına şikayette bulunmalıdır. Aksi takdirde, bahse konu suç hakkında şikayet hakkı yitirilir. Ayrıca, mağdur, TCK md.134’te düzenlenen bu suça ilişkin şikayetinden vazgeçebilir.
Adli Para Cezasına Çevirme, HAGB ve Cezanın Ertelenmesi
Özel yaşamın gizliliğini ihlal suçu sebebiyle 1 yıldan fazla olmamak kaydıyla hükmedilen hapis cezalarının adli para cezasına çevrilmesi mümkündür. Yine, söz konusu suç sebebiyle hükmedilen ceza hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı ve erteleme kararı verilebilir.
