Bir kişinin ölümünün ardından, mirası üzerinde, isteklerinin yerine getirilmesi gerekir. Vasiyetin düzenlenmesinin ardından, bazı hukuki işlemlerin yapılması gerekir. Bu hukuki işlemler vasiyetnamenin tenfizi olarak adlandırılır.
Vasiyetnamenin yerine getirilmesi için mirasçılar atanarak, mal paylaşımının yapılması gerekir. Bunun yanının miras bırakmış kişinin ölümü sonrasında Sulh Hukuk Mahkemesi’ne vasiyetname tevdii eder.
Vasiyete İtiraz Edilmemesi Durumunda Ne Olur?
Vasiyetnamenin geçerli olup olmadığına bakılmadan, vasiyetin mahkemeye teslim edilmesi gerekir. Teslim tarihi itibariyle, 1 ay içinde vasiyetin açılması gerekir. Medeni Kanunu’nun 598.maddesi uyarınca; mirasçı ve vasiyet alacaklıları, vasiyetnameye 1 ay gibi bir sürede itiraz etme hakkına sahiptir. Eğer bu süre içinde itiraz edilmeyen vasiyetnameler olursa, mirasçılara veraset ilamı verilir.
Miras bırakan kişi, ölümüne bağlı olarak bazı işlemleri yapabilir;
- Mirasçı taraftan bir ya da birkaç mirasçıyı mahrum edebilir.
- Farklı bir mirasçı atayabilir.
- Mirasçıların birine ya da üçüncü bir şahsa, belirli mal vasiyetinde bulunabilir.
- Miras üzerinde çeşitli koşul ve hükümler koyabilir yedek mirasçı atama hakkına sahiptir.
- Aynı zamanda şahıslara değil vakıf kurulması için de vasiyet etmiş olabilir.
Kişilerin vasiyetname düzenleyebilmesi için 15 yaşını bitirmiş olmalı ve akli melekelerinin yerinde olması gerekir.
Vasiyetin Tenfizi Davası Kime Karşı Açılır?
Vasiyetin tenfizi davası için; vasiyet bırakan kişinin tüm yasal mirasçıları ve atanmış mirasçılarına karşı açılabilir. Davasın tüm mirasçılara açılmaması durumu ise, bozma sebebi olur. Buna göre, davada tarafların sağlanmış olması önem kazanır.
Vasiyetname Tenfizi Kimler ve Kimlere Karşı Talep Edilir?
Ölen kişinin vasiyetinde bulunan kişiler, vasiyeti bırakan kişinin mirasçı olarak atadığı kişilerdir. Bu kişiler, mahkemeden veraset ilamı alır ve veraset ilamıyla birlikte, mirasçı oldukları kayıt altına alınmış olur. Bu yüzden vasiyetnamenin tenfizi talep edilemez. Yani vasiyetname tenfizi, vasiyet alacaklısı tarafından talep edilir.
Vasiyet alacaklısı, davayı açtığı zaman, tüm mirasçılara karşı dava açmış olur. Yani mirasin tüm yasal mirasçıları ve atanmış mirasçılarına karşı dava açılır. Vasiyet alacaklıları, kendilerine kalan mal üzerinde tasarrufta bulunabilmeleri için, kendilerine bırakılmış miras üzerinden veraset ilamı aldıktan sonra tasarruf hakkına sahip olur.
Vasiyet Tenfiz Davasında Zamanaşımı Var mıdır?
Vasiyetname tenfiz davalarında, bir zamanaşımı süresi yerine, vasiyetin açılmaması durumunda, açma hakkının kaybedilmesi durumuna ait, hak düşürücü süre vardır. Yani vasiyet alacaklısı; vasiyetnamenin açılmasıyla birlikte dava açabilir.
Vasiyet alacaklısı; kendisine bırakılan malın, kendisine tebliğ edildiği tarih itibariyle, 10 yıl içinde davayı açmalıdır. Bu süre zarfında herhangi bir vasiyet tenfiz davası açılmama durumu varsa, vasiyet alacaklısı, dava açma hakkını da kaybetmiş sayılır.
Vasiyetnamenin Tenfizi; Vasiyetname İptali Nasıl Yapılır?
Türk Medeni Kanunu’nun 598.maddesine göre; vasiyet alacaklıları mirasçı atamaya ya da vasiyete ilişkin ölüme bağlı tasarruf yapmaya hakları vardır. Ancak bu durumun kendilerine tebliğ edilmesi gerekir.
Mirasçılar ya da vasiyet alacaklıları tarafından yapılacak itiraz bayı, vasiyetin iptal edilmesini sağlamaz. Vasiyetname belli sebeplerle iptal davasına konu olacaktır. Buna göre;
- Vasiyetnamenin, vasiyet sahibinin akli melekesinin olmadığı bir zamanda yapılmışsa,
- Vasiyetname yanıltmak, aldatmak, korkutmak ya da zorlamak suretiyle yaptırılmışsa,
- Vasiyetnamenin içeriğinin hukuka aykırı şekilde hazırlanmış olması durumunda
- Kanun uyarınca vasiyetnamenin hukuka uygun şekil şartlarına uygun şekilde yapılmadığı durumlarda iptal edilebilir.
Vasiyetin iptal edilebilmesi için, yukarıda sayılan maddelerden, en az bir tanesinin koşullarının oluşmuş olması gerekir. Vasiyete itiraz edilecekse; itiraz sahibinin, 1 ay zarfında Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurması gerekir.
Vasiyetnamenin Tenfizi; Vasiyetname İptal Davası Ne Kadar Sürede Açılır?
Vasiyetin iptali davası, Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenmiştir. Vasiyetin iptali davası açma süresi, bu kanunda düzenlendiği şekilde gerçekleştirilir.
- İptal davası açma hakkı, iyi niyetli davalarda 10 yıldır.
- İptal davası açma hakkı, kötü niyetli davalarda ise 20 yıl süresi vardır.
Bunun yanında dava için 1 yıllık hak düşürücü süre vardır. Bu süre içinde, vasiyetname usulüne göre açılması ve ilgililere okunması gerekir. Bu yapılmazsa, süre işlemeye başlamaz.